Nhiệt miệng (đẹn) làm sao hết?

nhietmieng41-copy.jpg

Nguyên nhân gây đẹn trong khoang miệng

Theo quan niệm dân gian, nguyên nhân hình thành đẹn ở nướu răng là do cơ thể chúng ta bị nóng hoặc ăn nhiều thực phẩm có tính nóng. Trong y học, chúng ta có thể bị đẹn do:

  • Thiếu các loại vitamin B6, B2, C, thiếu kẽmaxit folic;
  • Thay đổi nội tiết tố trong kỳ kinh nguyệt hoặc khi mang thai;
  • Ảnh hưởng của một số loại thuốc như Nicorandil;
  • Nhiễm khuẩn hoặc virus;
  • Thường xuyên căng thẳng, lo lắng, mất ngủ;
  • Dùng nước súc miệng hoặc kem đánh răng có chứa sodium lauryl sulfate;
  • Do các bệnh lý răng miệng như sâu răng, viêm quanh răng, viêm tủy răng,… Hoặc đang trong quá trình niềng răng cũng dễ bị nổi đẹn hơn so với bình thường;
  • Chấn thương miệng do bị vật nhọn, thức ăn cứng đâm trúng, dùng bàn chải đánh răng thô cứng, đánh răng dùng lực mạnh, vô tình cắn vào miệng,…

Các loại nhiệt miệng và triệu chứng

Các vết loét nhiệt miệng có thể được phân thành 2 loại chính đó là:

  • Vết loét nhiệt miệng nhỏ: đây là loại phổ biến nhất. Bất kỳ ai cũng có thể gặp phải tình trạng này. Vết loét có kích thước nhỏ, dưới 5mm, loét nông, thường gặp ở môi dưới, má, mặt dưới lưỡi.
  • Vết loét nhiệt miệng lớn: loại này ít gặp hơn và chỉ xảy ra ở các đối tượng trước đây đã từng mắc phải. Vết loét có kích thước từ 1 – 3cm, loét sâu, có thể kèm theo triệu chứng sốt, thường gặp ở môi, vòm họng.

Tại vị trí bị nhiệt miệng thường sẽ có các triệu chứng:

  • Sưng đỏ;
  • Đau rát khi ăn uống;
  • Nói chuyện;
  • Nuốt nước bọt,…

Một số triệu chứng khác ít gặp hơn đó là sốt, khó chịu, hạch bạch huyết bị sưng.

Các triệu chứng khó chịu do nhiệt miệng gây ra có thể biến mất sau 7 – 10 ngày. Vết loét có thể lành hoàn toàn sau 1 – 3 tuần. Đối với các vết loét lớn sẽ tốn nhiều thời gian để chữa lành hơn.

Các giai đoạn của nhiệt miệng

Nhiệt miệng chia làm 3 giai đoạn:

Giai đoạn đầu

Xuất hiện các vết loét, có thể là một hoặc nhiều vết loét trong niêm mạc miệng. Đặc điểm thường thấy đó là những nốt nhỏ 1–2 mm hơi rắn và hơi gồ lên mặt niêm mạc, hơi đau.

Sau vài ngày những vết loét này sẽ dần lớn hơn và bên trong xuất hiện dịch viêm nổi phồng căng bóng hoặc có thể bị vỡ và để lại ổ hoại tử.

Giai đoạn ổ hoại tử

Vết loét nhiệt miệng khi vỡ sẽ hình thành ổ hoại tử là các đốm to có màu vàng nhạt, xơ dai bám phủ trên mặt. Ổ hoại tử này sẽ từ từ tan ra và thành dịch viêm hòa lẫn với nước bọt trong khoang miệng và đi xuống đường tiêu hóa.

Giai đoạn này diễn ra khá ngắn chỉ kéo dài 1 – 2 ngày hoặc có thể ngắn hơn nữa.

Giai đoạn ổ loét

Giai đoạn này kéo dài nhất thường từ 5 – 7 ngày, có thể đến 15 ngày hay lâu hơn nữa. Thông thường người bệnh sẽ không chú ý. Khi thấy ăn uống đau rát và nói đau mới phát hiện thì bệnh đã tiến triển tới giai đoạn này.

Cách trị đẹn và nhiệt miệng 

Chườm lạnh

Ngậm một viên đá nhỏ sẽ giúp làm dịu các vết nhiệt và giảm viêm. Đây là một trong các cách trị đẹn đơn giản nhưng đem lại hiệu quả rất tốt. Cái lạnh của đá có khả năng làm chậm lượng máu đến vết loét vì vậy sẽ giúp giảm sưng đau nhanh chóng.

Nước muối loãng

Sử dụng nước muối loãng để súc miệng mỗi ngày hoặc ngậm trong miệng một lúc rồi nhổ ra. Nước muối có tính sát khuẩn cao sẽ giúp loại bỏ vi khuẩn ở các vết loét và khiến chúng nhanh hồi phục trở lại.

Giấm táo

Thành phần axit axetic trong giấm táo có tác dụng diệt khuẩn khá tốt. Đồng thời giấm táo còn đóng vai trò như một loại kháng sinh tự nhiên-.

Bạn có thể dùng giấm táo pha cùng nước ấm theo tỷ lệ 1:1. Súc miệng bằng hỗn hợp nước này mỗi ngày sẽ hỗ trợ chữa lành vết nhiệt miệng khá tốt.

Súc miệng bằng nước tự pha

Khi bị nổi đẹn bạn có thể tự pha nước súc miệng khá đơn giản bằng cách dùng 1 thìa Baking Soda và 2 thìa nước ép nha đam pha chung vào nửa cốc nước ấm. Nhấp một ngụm nhỏ để súc miệng trong khoảng 10 – 15 giây. Mỗi ngày thực hiện 1 lần và không được nuốt nước này.

Bôi mật ong, mật ong nghệ

Sử dụng mật ong hoặc trộn chung với bột nghệ rồi thoa lên vùng có vết loét. Mật ong có đặc tính kháng khuẩn, nghệ có đặc tính kháng viêm sẽ giúp làm lành vết loét nhanh chóng, không gây sẹo, kích thích các mô phát triển.

Bôi nước cỏ mực mật ong

Dùng lá cỏ mực rửa sạch rồi đem giã nát để vắt lấy nước. Sau đó trộn với mật ong và sử dụng tăm bông thấm lấy nước để bôi lên vết nhiệt miệng khoảng 2 – 3 lần/ngày sẽ thấy tình trạng thuyên giảm nhanh chóng.

Bổ sung thêm các loại vitamin B

Việc bổ sung thêm vitamin B1, vitamin B12 được xem là một cách trị đẹn hiệu quả. Qua các nghiên cứu cho thấy, một ngày bạn nên sử dụng vitamin B12 1mg/ngày và thời gian trong vòng 6 tháng.

Uống các loại nước

Bệnh nhân nên uống nhiều nước mỗi ngày và đặc biệt có thể dùng thêm các loại nước như: nước bột sắn dây, nước cam, nước râu ngô, nước chanh… Các loại nước này sẽ giúp làm lành vết nhiệt miệng nhanh hơn.

Cách phòng tránh nổi đẹn trong miệng

Để phòng tránh nguy cơ bị nổi đẹn trong miệng bạn nên lưu ý đến một số vấn đề sau đây:

  • Uống nhiều nước mỗi ngày để giải tỏa nhiệt trong cơ thể.
  • Tăng cường ăn những thực phẩm mát, có tính giải nhiệt, mát gan cao để giúp cơ thể thanh nhiệt.
  • Hạn chế tối đa việc dùng bia rượu, cà phê, thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn ngọt,…
  • Hạn chế các món ăn cay nóng nhất là vào những ngày nóng bức. Các món này không những khiến cơ thể bị nhiệt miệng mà nó còn làm cho bạn bị nổi mụn, nóng gan, gây mẩn ngứa, tích tụ độc tố cho gan.
  • Bạn nên đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày bằng bàn chải có lông mềm, kết hợp với việc sử dụng chỉ nha khoa và nước súc miệng để kiểm soát nồng độ vi khuẩn trong khoang miệng.
  • Đối với những loại kem đánh răng cũng như dung dịch súc miệng có chứa sodium lauryl sulfate cần phải tránh sử dụng để không làm cho vết loét bị kích ứng nặng hơn.
  • Nếu bạn có thói quen dùng tăm xỉa răng sau khi ăn thì cần từ bỏ ngay để tránh làm tổn thương nướu răng. Thay vào đó, hãy sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch mảng bám hiệu quả mà không làm tổn hại đến răng, nướu.

Vệ sinh răng sạch sẽ đúng cách: 

  • Giảm căng thẳng, áp lực bằng cách làm việc và học tập có kế hoạch, giải trí phù hợp.
  • Thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao để tăng cường sức đề kháng và sự dẻo dai cho cơ thể.
  • Thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần ngay cả khi bạn không có vấn đề gì về răng miệng.
  • Cạo vôi răng để giữ cho răng luôn sạch bóng, chắc khỏe, ngăn ngừa được các vi khuẩn có hại sinh sôi và phát triển gây bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi tình trạng nhiệt miệng xuất hiện nhiều vết loét lớn bất thường, kéo dài hơn 2 tuần, khoét sâu vào môi hoặc tiết dịch quá thường xuyên. Lúc này bệnh nhân cần phải nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chữa trị hiệu quả.

Bên cạnh đó các trường hợp nhiệt miệng kèm theo các triệu chứng đau buốt dữ dội, sốt cao, tiêu chảy, phát ban, đau đầu. Cần gặp ngay bác sĩ để được thăm khám và tìm ra biện pháp khắc phục nhanh chóng.

Để nhận thông tin khám với Bs Nhật, vui lòng nhấn vào link: https://m.me/bsphamquangnhat

BS - Phạm Quang Nhật

Bản quyền 2021 © Phòng khám Phạm Nhật